Je shiba staat op, schudt zich lekker uit, krabt een keer achter zijn oor en de dag kan beginnen. Zijn dit de rituelen die horen bij het wakker worden? Zoals wij gapen, ons uitrekken en aan ons hoofd krabben? Dat kan. Maar de kans is groter dat het de kalmeringsgewoonte van je hond is. Ze geven dan kalmeringssignalen af die de hond zelf of een soortgenoot gerust moeten stellen.
Soms zie je je hond zitten nadenken over een situatie. Zoals ook wij mensen dat wel eens doen. Onbewust krabben we dan even aan ons hoofd of draaien we lokken van ons haar. Honden hebben hier hun eigen manieren voor, zoals je kunt lezen in dit interessante artikel, geschreven door Margje Koster van www.hondengedragscentrum.nl
Zoals u al weet gebruiken honden onderling heel veel lichaamstaal. Honden gebruiken hun houding en de stand van de oren en de staart om aan te geven in welke gemoedstoestand zij zijn.
Gapen en krabben
Een hond kan gapen om precies dezelfde reden als wij mensen gapen. Misschien is hij moe of net wakker. Het kan ook zijn dat je met je hond een nieuwe oefening aan het doen bent en hij tussendoor telkens gaapt. Dit duidt er dan niet op dat de hond moe is, maar dat de hond een te grote mate van stress ervaart. Hij probeert zichzelf te kalmeren door te gapen. Hetzelfde geldt voor krabben. Natuurlijk kan de hond gewoon even een kriebel hebben, of zit zijn halsband niet lekker. Merk je dat je hond telkens krabt tijdens de training, of bij de ontmoeting met een andere hond of in een andere situatie, dan betekend dat krabben niet meer dat hij jeuk heeft, maar dat hij gespannen is. Komt dit voor tijdens de training, dan ben je met de training net een stapje te ver gegaan of te lang door gegaan. Kies dan een makkelijke oefening die de hond makkelijk kan uitvoeren en stop daarna met trainen. Je kunt gaan spelen met de hond om hem even zijn spanning kwijt te laten raken.
Snuffelen
Ander gedrag dat je kunt zien als een hond even wat tijd nodig heeft om na te denken wat je nu eigenlijk van hem wilt is snuffelen. Als mensen geïnterviewd worden zie je vaak dat voor ze een vraag beantwoorden ze even nog een slokje drinken nemen of hun haar achter hun oren doen. Dit gedrag gebeurt onbewust en zorgt ervoor dat er net even een paar seconde meer tijd is om een goed antwoord te formuleren. Snuffelen is net zoiets. Het geeft de hond even tijd om na te denken. De vraag is lastig en hij weet zo snel niet wat er van hem verwacht wordt. Wanneer je ook heel goed kunt zien dat snuffelen als kalmerend signaal wordt toegepast is als twee vreemde honden elkaar tegenkomen. Vaak zien ze elkaar van een afstand al staan. Ze kijken naar elkaar en vaak lijkt het dan alsof 1 hond ineens heel erg geïnteresseerd is in een spoor in het gras. Hij gaat staan snuffelen. Dit gedrag noemen we ook ‘overspronggedrag’. De hond wil geen conflict met de tegenpartij en laat zien dat hij helemaal niet bezig is met de hond die aan komt lopen.
Tongelen
Een vorm van het uiten van stress is ‘tongelen’. Tongelen doet een hond als het puntje van zijn tong in een snelle beweging naar zijn neus beweegt en weer terug. Tongelen gebeurt soms heel erg snel en daarom is het vaak moeilijk om te zien. Als je erop gaat letten, zie je wel dat het vaak gebeurt als honden elkaar ontmoeten. Tongelen heeft dezelfde functie als gapen en krabben. Het laat zien dat de hond stress ervaart van de ontmoeting of de oefening die je hem laat doen.
Uitschudden
Het uitschudden van de vacht kan ook weer meer betekenissen hebben. Als de hond net heeft gezwommen is het redelijker om aan te nemen dat de hond schudt om zijn vacht droger te krijgen. Op andere momenten kan het zijn dat de hond net een hoge dosis stress heeft ervaren en die als het ware van zich af schudt. Als je hond buiten een vreemde hond tegen komt, even contact maakt, maar het wel spannend vond, zie je dat hij zich na de ontmoeting uitschudt. Het duurt korter dan waarneer hij schudt om zijn vacht droog te krijgen. Vaak zie je dat hij alleen zijn kop en zijn nek schudt. Het schudden is betekend dat de hond het spannend vond, maar nu de stress los laat.
Gaan liggen en opsplitsen
Is er een conflict tussen honden of mensen, dan zie je weleens dat een hond tussen de twee ‘bekvechters’ in gaat staan, dat is het ook het enige, hij gaat er tussen staan en doet verder niets. Dit is een sterk kalmerend signaal. Het geeft de andere honden de kans om weg te lopen en de confrontatie te laten voor wat hij was. Ook als een hond bij een confrontatie gaat liggen is dit een sterk kalmeringssignaal. De hond wil de andere hond kalmeren. Dit is ook de reden dat veel honden gaan liggen en gaan slapen als wij tv kijken of een boek gaan lezen. We ‘hangen’ dan vaak onderuit op de bank en dit is voor de honden een sterk kalmeringssignaal.
Leren en kalmeringssignalen
Tijdens de training ben je een hond vaak nieuwe dingen aan het leren. Om te kunnen leren is er enige mate van stress noodzakelijk. Dit is de drijfveer om nieuw gedrag te leren. Als de stress echter te hoog wordt blokkeert het leervermogen en is alles wat je dan aan het leren bent zinloos. De hond al het ook niet meer leuk vinden. Tijdens het trainen is het dus heel belangrijk om te letten op de kalmeringssignalen.
Bedenk bijvoorbeeld dat je op weg bent met de auto naar een plaats waar je nog nooit eerder bent geweest. Je weet dat je bij de brug linksaf moet. Daarna raak je de weg kwijt. Je raakt dan gespannen, gaat meer voorover zitten, krabt waarschijnlijk regelmatig achter je oor of aan je neus en je voelt je onprettig. De enige oplossing is terug gaan naar waar je de weg nog wel kent. Zodra je weer bij de brug aankomt, voel je de spanning al zakken en ga je weer rustiger in je stoel zitten. Zo werkt het ook bij honden. Als de spanning te hoog oploopt omdat hij een oefening niet begrijpt, ga dan terug naar het punt waarop hij het nog wel begreep en sluit dan af. Zo blijft je hond met plezier leren.
En de shiba smile? Ook een teken van stress? Nee joh! Die is er niet om te kalmeren, maar om de baasjes de leukste foto’s te geven, zoals Yori en Kingo hier doen:)
Door Margje Koster voor Hondentips.com
Duplo Hondengedragscentrum www.hondengedragscentrum.nl
